Schizofrenia paranoidalna- czym jest?

Schizofrenia w postaci paranoidalnej zwanej też urojeniową najczęściej występuje później niż pozostałe typy. Wiązać się to może z ogólną charakterystyką tego typu zaburzenia. Schizofrenia paranoidalna ujawnia się najczęściej w okresie późnej młodości kiedy to osobowość jest już niemalże ukształtowana. Często chory nie wykazuje żadnych objawów i przez długi czas jest uznawany za zdrowego dopóki nie zacznie werbalnie wyrażać i opisywać swoich wewnętrznych przeżyć. (Kępiński, 2001)

W schizofrenii urojeniowej spotyka się zazwyczaj zarówno omamy- wyjście poza strukturę zmysłową jak i urojenia- wyjście poza strukturę poznawczą. Przebieg epizodu choroby o takim typie można opisać w postaci trzech faz. Pierwsza z nich to faza oczekiwania. Jest to stan ciągłego napięcia i podenerwowania, definiowany jako oczekiwanie na coś. W fazie drugiej zwanej fazą olśnienia osoba zaczyna rozumieć swój poprzedni stan, jest to moment podobny do tego, kiedy odkryje się jakąś ważną informację. Od tej chwili chory widzi jakby cały otaczający świat z zupełnie innej perspektywy, jakby rodzi się na nowo i na nowo tworzy swój świat. W fazie trzeciej charakterystyczny dla olśnienia chaos zaczyna się porządkować i układać w logiczną całość. Chory zaczyna tworzyć całościowy obraz swojego życia o urojeniowym nacechowaniu. Charakterystyczna dla tej fazy jest także hipermnezja- osoba pamięta z bardzo dokładnymi szczegółami przeszłe wydarzenia, potrafi odtworzyć dosłowną wypowiedź innych, choć w testach dotyczących procesów poznawczych w tym momencie odnotowuje się spadek. (Kępiński, 2001)

W schizofrenii paranoidalnej zauważa się też wyostrzone spostrzeganie. Chory jest w stanie zauważyć każdy element dotyczący jego osoby, identyfikuje grymasy twarzy, przypadkowe gesty innych, potrafi nadać znaczenie temu w jaki sposób ktoś podaje mu rękę. Każdy szczegół zaczyna być ważny, każdy element nabiera osobistego znaczenia, a chory często doświadcza urojeń wielkościowych nadając niezwykłe znaczenie swojej osobie. Sam obraz choroby w tym przypadku przybiera charakter fluktuacyjny- samopoczucie raz się obniża, raz wzrasta, co często łączy się też z przeplataniem się urojeń wielkościowych z prześladowczymi. Im dłuższy okres trwania choroby, tym charakter urojeń staje się bardziej ustabilizowany, choć nie można jednoznacznie określić, która forma urojeń przeważa. (Kępiński, 2001)

Prognoza w schizofrenii paranoidalnej zależy od bogactwa objawów. Im bardziej zróżnicowany przebieg i więcej objawów wytwórczych, tym lepsza prognostyka. (Kępiński, 2001)